Symbolika obrączek ślubnych

Dwa niewielkie krążki ze złota lub srebra, a tyle znaczeń i odniesień. Obrączki ślubne to symbol miłości, przywiązania - uniwersalny, trwały i widoczny znak związku małżeńskiego. Wieńczą one ceremonię ślubną i nie są bynajmniej tylko związane z tradycją, którą wypada kontynuować. Mają wiele odniesień do kultury i towarzyszą człowiekowi od lat. Przypominają też codziennie, o wadze wypowiedzianej przysięgi i złożonych zobowiązaniach.

Trochę historii…

Już od starożytności, przy obrządku zaślubin, używano widocznego symbolu przypominającego o zawartym związku dla obu stron. Archeolodzy znaleźli ślady przodków obrączek w Starożytnym Egipcie – dość prymitywnych, wykonywanych z roślin, kości, drewna. Następnie, pojawiły się także w kulturze Bliskiego Wschodu i Izraela, a później w Starożytnym Rzymie – gdzie już wykonywano je ze złota i innych metali szlachetnych. Około XIII wieku, doktryna chrześcijańska uznała tę tradycję, pogłębiając ją o wymiar przysięgi złożonej przed Bogiem i Kościoła jako strażnika związku.  Mimo upływu lat, zeświecczenia ceremonii ślubnych szczególnie na Zachodzie Europy, cały czas obrączki używane są i mają swoje pierwotne znaczenie – przymierze dwóch serc, związek małżeński, trwały i scementowany przez uroczystą przysięgę.

Ukryta symbolika obrączek

Obrączki wykonywane są z wartościowych kruszców, co też ma symboliczny wymiar. Ukochaną osobę obdarowujemy najcenniejszymi rzeczami, gdyż na to zasłużyła, podobnie jak w przypadku pierścionka zaręczynowego, ozdobionego szlachetnym kamieniem. Biżuteria od dawna była symbolem statusu i wartości, którą przedstawia noszący ją. Ponadto, obrączki wyrażają trwałość: jak trwałe jest złoto, jak wyjątkowa jest platyna, jak ciężko przetopić czy uszkodzić srebro – tak odporny na przeszkody, niepowodzenia, czas powinien być związek. Kulisty kształt obrączek symbolizuje także doskonałość. Sferyczność, kula, okręgi – te kształty, od lat, w wielu cywilizacjach są toposem właśnie doskonałości, a także nieskończoności, geometrycznego ideału. Przypieczętowanie związku założeniem obrączek, też wnosi ten wymiar.

Serce na dłoni – czyli gdzie nosić obrączkę?

Także to, gdzie nosimy obrączkę ma znaczenie. Pierwotnie przyjęło się, iż jest to palec serdecznej lewej dłoni. Lewa strona, to strona serca – i tak jest to dziś w wielu krajach, m.in. we Francji, Włoszech, Szwecji, krajach anglosaskich – Anglii, Irlandii, USA, Kanadzie. Wielu żołnierzy, podczas I i II Wojny Światowej nosiło obrączki na łańcuszku, blisko serca.  Tymczasem w Polsce także nosiło się ślubne obrączki na lewej dłoni, jednak w wieku XIX, podczas powstań narodowowyzwoleńczych, symbolicznie przenoszono obrączki na prawą dłoń, jako znak smutku, żałoby i nostalgii za utraconą Ojczyzną. Przyjęło się, choć motyw historyczny już wyblaknął, i po dziś dzień w Polsce nosi się obrączki na prawej dłoni. Natomiast osoby owdowiałe, w żałobie – przekładają obrączkę na lewą stronę. Oprócz naszej szerokości geograficznej, obrączki po prawicy nosi się też w Grecji, Bułgarii, Niemczech oraz w Ameryce Południowej – Argentynie, Chile, Peru. To też ma swoją symbolikę, gdyż wielu językach źródłosłów prawej strony, dłoni, ręki odnosi się do prawości – a więc uczciwości, szlachetności, prawidłowości, prawdy.

Choć na przestrzeni lat zmieniło się podejście do ślubu i wesela – każdego indywidualną sprawą jest przeżywanie zaślubin i nadawanie im indywidualnego wymiaru. Poznanie złożonej i historycznej symboliki obrączek może jednak ubogacić ceremonię, dodając jej mistycznego wymiaru – wszak ideał miłości i jej waga znana jest od tysiącleci, a jej siła nie traci na swojej aktualności.